بیشتر گل های شاهپسند از گونه های ترکیبی هستند و به همین دلیل روش قلمه گرفتن معمولا بر پرورش بذر ترجیح داده می شود.
گیاه
شاهپسند
در تابستان گل
دهی می کند. گل های شاهپسند به نسبت بزرگ بوده که در واقع از خوشه ای گل های کوچک
تر و ظریف با رنگ هایی متفاوت تشکیل شده است. معمولاً شاهپسند های جوان در ابتدا
گل هایی یک رنگ تولید می کنند ولی پس از گذشت چند سال و افزایش سن گیاه، رنگ ها به
تدریج تنوع پیدا کرده و گل هایی با رنگ های متفاوت و چند رنگی تولید می کند. شاهپسند
معمولاً به عنوان گیاهی چند ساله کاشته می شود. از رایج ترین روش های تکثیر شاهپسند،
قلمه گرفتن است که در ادامه توضیح خواهیم داد.
شاه‌پسندهایی که در باغچه ها
کاشته می شوند معمولاً از گونه های ترکیبی هستند. به همین دلیل تکثیر از بذر ممکن
است گلی مشابه آن چه در باغچه دارید (گیاه والد)، حاصل نکند. برای جمع آوری بذر،
باید میوه های کوچک و سیاه رنگ آن ها را پس از رسیدگی کامل جمع آوری کرده و بذر را
از داخل آن بیرون آورید. بذر ها را تمیز کرده و به آن ها اجازه دهید برای چند روز
در برابر هوای آزاد قرار داشته باشند تا به طور کامل خشک شوند. پس از آن می توانید
بذر را در یک ظرف نگه دارنده (محفظه بسته) در یخچال نگه دارید کنید. از آن چه که
روش تکثیر به کمک بذر در بیشتر مواقع نتیجه پیش بینی شده نخواهد داشت، بسیاری از
افراد از روش قلمه زدن استفاده می کنند. مزیت قلمه گرفتن آن است که گیاه تکثیر شده
با گیاه اصلی یکسان خواهد بود.
قلمه گیری در فصل بهار انجام
می شود. برای حفاظت از گیاه در طول روزهای سردتر بهاری، می توان قلمه را در گلدان
کاشته و در محیط محافظت شده، مثلا خانه، نگهداری کرد. اگر هم قصد کاشت بذر دارید
بهتر است این کار را در محیط خانه و حداقل 8 هفته پیش از زمان مناسب برای کاشت
گیاه در باغچه انجام دهید.
پرورش بذر شاهپسند
برای این کار ابتدا باید بذر ها را 24 ساعت در
آب گرم قرار دهید تا پوسته بذر نرم شود. سپس ظروف یا گلدان های مقصد را تا ارتفاع
1 سانتی متری نسبت به لبه آن از خاک پر کنید. خاک را با کمی آبیاری مرطوب کنید و
سپس یک یا دو عدد بذر را در مرکز هر گلدان قرار داده و آن را مجدداً با لایه ای
نازک از خاک (3 میلی متر) بپوشانید.
چند روز صبر کنید. اگر هر دو
بذر با هم رشد کردند، گیاهی که ضعیف تر است را قطع کنید تا شرایط مناسب برای رشد
جوانه قوی تر وجود داشته باشد.
پرورش شاهپسند
به کمک کاشت بذر به خصوص زمانی ساده
تر می شود که خاک همیشه مرطوب بوده و دما محیط در طول شبانه روز بین 21 تا 24 درجه
سانتی گراد بماند. ساده ترین راه برای حفظ رطوبت خاک، قرار دادن گلدان ها در یک
پوشش پلاستیکی است. البته توجه داشته باشید که هنگامی که گلدان ها در داخل پلاستیک
قرار می گیرند نباید آن ها را در معرض تابش مستقیم نور آفتاب قرار داد. همچنین
گلدان ها تا پیش از ظهور جوانه باید مرتباً تحت نظر باشند. با پیدایش اولین نشانه
های جوانه زدن بذر، گلدان را از پوشش پلاستیکی خارج کنید. دقت داشته باشید که
جوانه زدن ممکن است حتی تا یک ماه هم طول بکشد.
قلمه گرفتن از شاهپسند
قلمه گرفتن از شاهپسند هم
درست مانند پرورش بذر ساده و بی دردسر است. برای این کار کافی است از یکی از شاخه
های جوان شاهپسند در فصل بهار
قلمه
بگیرید. قلمه را از فاصله 10 سانتی متری از
ساقه جدا کنید و برگ هایی پایین شاخه جدا شده را قطع و بگذارید تنها یک یا دو عدد
برگ بر روی آن باقی بماند. گلدانی کوچک برای کاشت قلمه آماده کنید .ترکیبی از خاک
پیت ماس و پرلیت آماده کرده و گلدان را پر کنید. خاک را مرطوب کنید و سپس سوراخی
به عمق 5 سانتی متر در مرکز گلدان ایجاد کنید. قلمه را در داخل این سوراخ قرار
دهید تا به این شکل 5 سانتی متر انتهایی آن در خاک قرار گیرد. بهتر است قبل کاشت
قلمه، آن را با محلول رشد ریشه بپوشانید تا ریشه زنی آن با سرعت بیشتری اتفاق
افتد. اطراف پایه گیاه را کمی فشرده تر کنید تا خاک محکم شده و توان صاف نگه داشتن
قلمه را داشته باشد.
3 یا 4 عدد چوب در خاک و
کنار لبه های گلدان قرار دهید. چوب ها را در فاصله های هم اندازه هم قرار دهید.
سپس گلدان را در پلاستیک قرار دهید تا رطوبت آن حفظ شود. این چوب ها برای آن هستند
که پلاستیک با قلمه برخورد نکند. هر از چند گاه وضعیت قلمه را بررسی کنید تا از
وجود رطوبت در فضا مطمئن شوید. تا پیش از بروز اولین نشانه های رشد، کاری به گیاه
نداشته باشید. رشد گیاه به معنی رشد کافی ریشه است که ممکن است 3 تا 4 هفته به طول
انجامد. پس از ریشه زدن قلمه، آن را از زیر پلاستیک خارج کرده و مقابل پنجره یا
جایی که نور مستقیم آفتاب به آن بتابد، قرار دهید. گلدان تا زمانی که گیاه به
اندازه کافی رشد کرده و آماده انتقال به باغچه شود، همان‌جا باقی خواهد ماند.